Op het voormalige Mikado-terrein in Horst heeft Dichterbij een nieuwe woon- en leefomgeving gerealiseerd voor zo’n 100 van haar cliënten. De zorginstelling heeft het project in eigen beheer ontwikkeld en heeft uiteindelijk Smeets Bouw gekozen om in het bouwteam zitting te nemen. “Smeets Bouw bleek het beste te begrijpen waar het ons om ging,” licht vastgoedregisseur Bob Soberjé van Dichterbij toe. “Een omgeving waar onze bewoners fijn kunnen wonen en onze medewerkers prettig en efficiënt kunnen werken. Alles wat er is gebouwd, moet dat ondersteunen.”

Zorgvisies veranderen. Hoewel de bestaande huisvesting – groepswoningen met kleine slaapkamers en een gemeenschappelijke woonkamer – nog niet echt was gedateerd, besloot Dichterbij tot sloop/nieuwbouw. Soberjé: “Net als jij en ik willen onze bewoners zeggenschap over hun eigen leven. En dus ook privacy en een eigen plek waar ze zich kunnen terugtrekken en bezoek ontvangen. In de nieuwbouw kan dat. Daar kunnen we de zorg ook beter, efficiënter, met minder personeel organiseren. Dat moest ook wel, want ook in deze regio namen de personele uitdagingen toe.”

Flexibel dus toekomstgereed

Een deel van het bestaande vastgoed (13 groepswoningen en een hoofdgebouw) is gesloopt om plaats te maken voor twee grote gebouwen. In de plint van het eerste, L-vormige gebouw is ruimte gecreëerd voor verschillende activiteiten, uiteenlopend van kaarten en muziek maken tot voetbal kijken en gewoon wat kletsen – net wat bewoners en begeleiding leuk vinden. Boven op die plint zijn twee verdiepingen met woningen gerealiseerd. Het tweede gebouw, in U-vorm, bestaat uit drie lagen met appartementen. Alle woningen hebben een eigen badkamer en een grote woon-slaapkamer. Brede gangen in beide gebouwen nodigen uit tot ontmoeting. Soberjé: “Alles is ruim opgezet, zodat we elke bewoner passende en fijne woonruimte hebben kunnen bieden, ongeacht de zorgvraag. Vandaag én morgen.”

Eerste zorgpassiefhuis

De rol van Smeets Bouw reikte verder dan enkel uitvoering en regie. We hebben geadviseerd en meegedacht in het bouwteam en zo gezamenlijk het globale schetsontwerp van Dichterbij uitgewerkt tot een definitief ontwerp – inclusief het installatietechnische en energetische ontwerp. De nieuwe huisvesting van Dichterbij is een van de eerste zorggebouwen in ons land op basis van een Passiefhuis-concept. Extreem goed geïsoleerd en zo gepositioneerd dat er maar heel beperkt hoeft te worden gekoeld en verwarmd.

Betrokken bij hun nieuwe thuis

Bij bouwen voor de zorg – en zeker voor cliënten als die van Dichterbij – is het belangrijk dat bewoners en personeel daar zoveel mogelijk bij zijn betrokken. Per slot van rekening gaan zij hier wonen en werken. Een feestelijke start, meedoen met een sloopdag, een rolstoeltoegankelijk uitkijkplateau over de bouwplaats en een VR-rondleiding door de toekomstige omgeving hebben ervoor gezorgd dat iedereen zich hier snel thuis is gaan voelen. En daar ging het uiteindelijk om!

Bijzondere zorgplattegrond met brede gangzones

In het plan is gekozen voor een bijzonder plattegrondprincipe voor de woongebouwen, met brede gangzones waardoor de gangen leefkwaliteit hebben gekregen en een verlengde zijn geworden van de woonkamers. Door de woonkamers een centrale plek in de plattegrond te geven, werden de zichtlijnen kort en kon ook de personele bezetting efficiënt worden ingevuld.

Torentjes en flexibele appartementen

Een bijzonder element in het plan waren de ‘torentjes’. Waar wonen op de verdieping normaliter als nadeel werd gezien door veel bewoners, maakten de ‘uitkijktorens’ dat juist tot een unieke kwaliteit die op deze plek in het park goed tot zijn recht kwam. De torentjes kregen bovendien een dubbelgebruik als vluchttrap.

Lokaal en landschappelijk ingebed

Het materialenpalet bestond uit een combinatie van lokale (met mergel bewerkte) baksteen en stucwerk. Deze twee materialen maakten het verschil tussen de programma-onderdelen duidelijk. Zo is het metselwerk ingezet om de algemene functies in het hoofdgebouw samen te brengen. Baksteen werd daarnaast als accent toegepast bij het tweede woongebouw, waar het een plint vormde die het gebouw liet landen in het park. Ter plaatse van het woonprogramma is stucwerk toegepast in twee kleurvariaties. Hierbij zijn de raamkaders verbijzonderd met accentkleuren en zijn de hoeken verzacht en afgerond. In de stucwerkgevels zijn andere elementen zoals nestkasten en zonwering bouwkundig geïntegreerd.